“KADER PLANI” BÖYLE İMİŞ !..

13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’daki maden ocağında çıkan yangında; aralarında 5 maden mühendisinin de yer aldığı 301 maden emekçisi yanarak ve boğularak hayatlarını kaybetmişti.

Ortak kanaat:

Bu facia, alınabilir fakat alınmayan önlemler yüzünden yaşandı.

Soruşturma sonunda, mahkeme önüne 45 sanık çıkartıldı.

Şirket sahibi ile birlikte 2’si kamu çalışanı, 6’sı şirket çalışanı maden mühendisi ve 1’i maden teknikeri olmak üzere 10 kişi hapis cezalarına çarptırıldılar.

TMMOB Maden Mühendisleri Odası‘na göre:

“İşyeri sahibi işveren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak kamu otoritesinin siyasi ve bürokratik olarak karar alma ve karar verme süreçlerinde bulunan kademelerindeki görevlilerin dava ile olan illiyet bağları değerlendirilmemiştir. Hatta gözden kaçırılarak saklanmış ve hasıraltı edilmiştir.” (1)

Bu işin uzmanı, maden mühendisleridir..

Yaşanan o felaket nedeniyle Türkiye’de üç gün yas ilan edilmişti..

Başbakan Erdoğan ise, olayı “iş kazası” gibi değerlendirip; “Bunlar bu işin fıtratında (2) var” (3) demişti…

***

14 Ekim 2022 tarihinde Türkiye Taş Kömürü Kurumuna (TTK) ait Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesinde (TİM) meydana gelen “grizu (4) patlamasında” ise 41 maden emekçisi hayatını kaybetti.

5’inin durumu ağır, 11 kişi de yaralandı…

“Grizu patlaması” (5)belli orandaki metan gazı ile havanın karışarak oluşturduğu patlamadır.

Uzmanların tanımlaması ile Amasra’da yaşanan da bir grizu patlamasıdır.

Sayıştay, TTK 2019 Yılı Denetim Raporu ile Amasra madeni için hayati öneme sahip uyarılar (6) yaptı.

Ne gibi önlemlerin (7) alınması gerektiğini de açık açık belirtmişlerdir…

Özetle, kaza geliyorum demişti ve öyle geldi…

“Kader” (8) değildi…

***

Ne var ki, Cumhurbaşkanı Erdoğan önceki (fıtrat) söylemini değiştirerek, bu olayı kadere(8) bağladı:

“Değerli arkadaşlar, birileri bunun dalgasını geçebilir ama önemli değil: Biz kader planına inanmış insanlarız. Kader planına inandığımız için de, bunun ne dünü, ne bugünü, ne yarını, hiç bir zaman olmayacaktır. Bunlar, her zaman olacaktır, bunu da bilmemiz lazım” dedi. (9)

“24 saati bile bulmadan 41 şehidimize hamdolsun ulaştık” (10) diyerek Tanrı’ya şükretmeyi de ihmal etmeyen Reis, “şehit” Rahman Özçelik için Makaracı köyünde düzenlenen cenaze törenine dahi katıldı.

Patlamada hayatını kaybeden maden emekçileri, “kutsal bir ülkü veya inanç uğrunda ölenlerin” ardından söylenen “şehit” unvanını alarak ve tabutları üzerine Türk Bayrağı örtülerek uğurlandılar…

Türk halkı, kömür çıkartmanın, “kutsal bir ülkü” olduğunu da bu vesile ile öğrenmiş oldu…

Nurlar içerisinde uyusunlar…

***

Ülkemizde meydana gelen maden kazaları ile dünyada meydana gelen büyük maden kazaları karşılaştırılarak yapılan bilimsel değerlendirmede; bu tür kazaların meydana gelmesinin başlıca nedenin, güvenlik önlemlerindeki ihmaller olduğu sonucu ortaya çıktı. (11)

İhmal, kaderin içerisinde midir?

Bilenler bir ara bana da söylesinler…

Bizim gibi ülkelerde sık aralıklarla meydana gelen maden kazaları, gelişmiş ülkelerde neredeyse yok denecek kadar az yaşanmaktadır…

Özetle:

Bize anlatıldığı (alın yazısı) anlamıyla kader diye bir şey yoktur!

(Daha geniş bilgi için 8 numaralı dipnottaki videoyu izlemenizi öneriyorum…)

“Kader“, bugün kutsal bir kılıfa sarılıp ambalajlanarak; gerekli önlemleri almamanın bir mazereti olarak önümüze getirilmektedir…

Demek ki kaderimiz buymuş!..

Av. Cemil Can

DİPNOTLAR:

(1) https://www.maden.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=13292&tipi=3&sube=0

(2) TDK’ya göre fıtrat, yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip olma anlamlarına gelmektedir.

(3) https://www.milliyet.com.tr/siyaset/literaturde-is-kazasi-denen-olay-var-1882694

(4) Grizu, metan gazı ile hava karışımına verilen isimdir. Metan, havada % 5,4 ile % 14,8 arasında bulunduğu durumlarda patlayıcı bir karaktere bürünür. Metan gazı, normal sıcaklık ve basınçlarda gaz halinde bulunur ve kokusuzdur. Doğalgazın bileşenidir ve önemli bir yakıttır. Metanın yanmasıyla (alev almasıyla) su ve karbonmonoksit gazı açığa çıkar. Karbonmonoksit, renksiz, kokusuz, bir gazdır. Sobalarda mavi bir alevle yanar. Çok kuvvetli bir zehirdir. Kömür ocaklarında tane boyutu 0,3 mm altında olan kömür tanecikleri kömür tozu olarak kabul edilir. Normal şartlarda katı bir kömür tanesi sadece yanıcı özelliğe sahipse de toz halinde olduğunda tutuşmaya yatkın ve patlayıcı bir hal alır

(5) Grizu patlamasının gerçekleşebilmesi için asgari %12 oranında oksijen gerekmektedir. Havada %5-6 oranında bulunan metan gazı ancak bir sıcaklık etkisiyle yanarken, metan oranının %5-16 olması durumunda patlayıcı özellik kazanır. En kolay patlama metan oranının %8, en şiddetli patlama ise %9,5 olduğu durumda gerçekleşir. Tutuşturma kaynakları açık ateş, fazla ısınan yüzeyler, sürtünme ve elektrikle oluşan kıvılcımlar olmaktadır. Metanin havada bulunma oranı hacimce %1’dir. Bu seviyeye ulaşıldığında acilen önlem alınması gerekmektedir. Bu oran %1’in üzerine çıkarsa maden ocağının acilen boşaltılması gerekir.

(6) Sayıştay raporunda: “Solunabilir ve patlayabilir tozla mücadele kapsamında alınan önlemlerde aksamalar var. Sınır değerleri aşılmış. Solunabilir toz konsantrasyonunun artması çalışanların sağlığını olumsuz etkiliyor” tespitini yapmıştı.

https://twitter.com/yavuzyilmazd/status/1581016509270609920/photo/1

(7) Sayıştay bu önemli bulgusunun oluşturabileceği olumsuzlukları bertaraf etmek için önerilerini şöyle sıraladı:

“Solunabilir ve patlayabilir tozla mücadelede;

-Toz oluşumunun engellenmesi ve kaynağında tozun bastırılması için kurulan tesisat, fisketeler ve alınan diğer önlemlerin hareketli ortamda sürekli kontrol edilerek güncellenmeleri ve bunların sürekli çalışır durumda tutulmaları,

-Patlayabilir tozla mücadele için öngörülen miktarda taş tozu serpilmesine özen gösterilmesinin yanı sıra, damar gaz içeriklerine göre gerekli tedbirlerin alınması,

-Dünya madenciliğinde yaygın olarak kullanılan, uygulama yöntemi kolaylığı bulunan ve malzemenin etki süresinin uzun olduğu sulu toz bastırma yöntemlerinin araştırılması,

– İş Kanunu, Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Tozla Mücadele Yönetmeliği ile diğer ilgili mevzuat hükümlerine titizlikle uyulması, bu doğrultuda gereken her türlü önlemin alınması önerilir.”

https://kisadalga.net/haber/detay/sayistay-raporu-sadece-grizuya-isaret-etmiyor-iste-diger-8-kusur_43981

(8) Kader (ya da yazgı), önceden ve değişmeyecek bir biçimde belirlenmiş olay akışıdır.

Bâzı ilâhiyatçı yazarlara göre “kadere iman“, İslâm âkaidinde bir Emevî doktrinidir:

a.) Filozof Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk, “Kuran’daki kader, tabiat kanunları anlamındadır” diyor.

b.) İlâhiyatçı yazar İhsan Eliaçık‘a ise, Kur’an’da ölçü ya da kapasite anlamında bir kader ibâresi bulunmakta, ancak İslâm’da kadere iman diye bir Kur’an hükmü bulunmamaktadır.

https://web.archive.org/web/20140723031135/http://www.odatv.com/n.php?n=kadere-iman-emev-din-doktrini–2505101200

c.) İslam Ansiklopedisi’nde; Allah’ın yaratıklarına ilişkin planını ve tabiatın işleyişini gerçekleştirmesini ifade etmek üzere literatürde kader ve kazâ kelimeleri kullanılır, denmektedir.

https://islamansiklopedisi.org.tr/kader

(9) https://www.voaturkce.com/a/erdogan-kader-plani-ifadesi-tepki-yaratti/6791320.html

(10) https://sputniknews.com.tr/20221015/cumhurbaskani-erdogan-maden-patlamasinda-hayatini-kaybeden-rahman-ozcelikin-cenezesine-katiliyor-1062353733.html

(11) http://www.madencilik.org.tr/article/572070ee0578295_ek.pdf