FİNAL SINAVINDAN ÖNCEKİ SON SINAV!..
Cuma günü bir de baktık ki sosyal medyanın ücretsiz fotoğraf ve video paylaşma uygulaması olan “Instagram”a erişim engellendi.
Türkiye’deki 58 milyon kullanıcı hop oturup hop kalktılar.
Kimi bu uygulama ile iş yapıyordu, kimi haberleşmek için kullanıyordu.
İnternet kesintisi, filan yoktu.
Diğer sosyal medya uygulamalarında (Facebook, X, WhatsApp vs.) bu konuda bir açıklama da görünmüyordu.
Demek ki, kısıtlama Türkiye’den kaynaklanıyordu…
***
Bu işler için kurulup yetkilendirilmiş Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) hükûmetin emir kuludur.
Anahtar ellerindedir de bir emir işitmek isterler; İletişim Başkanlığı; “interneti kapatın” dediğinde kapatıyor, “açın” dediklerini açıyorlar!..
Bu kurumun böyle bir yetkisi var mıdır?
Bu sorunun yanıtını, aynı gün Resmi Gazete’de yayınlanan Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararından (1) öğrenelim.
Kararı okudunuz değil mi?
(İlk ayet bile “ikra”dır, bir kere de söylenen metni okuyun Allah aşkına!)
Gördüğünüz gibi; Basın ve İfade özgürlüğü, Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile düzenlenemeyeceği için bu iptal kararı verildi.
Demek ki, İletişim Başkanlığı’nın erişimi engelleme yetkisi yoktur!..
İnanılır gibi değil!
Tam da bu arada, bu önemli kararı veren AYM’nin resmi internet sitesine de erişilemedi.
İnadına yapılmış gibi!
Sonra denildi ki:
Siteye ulaşılamaması; “erişimin yoğunluğundandır” kabul etmezseniz “site bakıma alınmıştır” ondandır…
Bu açıklamaya inanılır işte!..
***
Peki, ne oldu da İletişim Başkanlığı BTK’ya “Instagramı kapatın” emrini verdi?
Büyüklerimiz, HAMAS’ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin alçakça bir suikast sonucu İran’ın başkenti Tahran’da öldürülmesinden sonra yayınlanan “taziye mesajlarına” kısıtlama getirdiği için Instagram’a “erişimi engelleme” kararı aldılar. (2)
İlk bakışta “haklı” gibi duruyorlar!
Bir de yetki meselesi var tabii ki:
Büyüklerimiz bu yetkiyi nereden alıyorlar bunu soramıyoruz!
Bu soruyu sorma yetkimiz olmadığı için cevabını da aramıyoruz!
Sayın Hükûmetimiz kızmasın diye; Instagram’ın bir yayın politikası var mı? her isteyen istediği video veya fotoğrafı burada paylaşabilir mi? bu platformun sahibinin koyduğu kurallara (3) uymayanların paylaşımlarını engelleme veya kaldırma yetkisi var mı? gibi soruları da doğal olarak soramıyoruz.
Ama META’nın (4) bazı paylaşımları kaldırdığına tanık olduk… (5)
***
Gelin mevzuatımızdaki hükümlere kısaca bir göz atalım:
Sorabilirsiniz:
Kararları herkesi; bütün kurum ve kuruluşları bağlayan en yüksek mahkemenin, TİP Milletvekili Şerafettin Can Atalay’la ilgili olarak ikinci kez verdiği “hak ihlâli” kararını (6) “yok hükmünde” kabul edip tanımayan Sayın Hükumetimizin , kendi yaptığı 5651 Sayılı Yasa’ya (7) uymamış olmasının bir haber değeri olabilir mi?
Haklısınız!
Bu konuya hiç girmiyoruz…
Final sınavı sorusudur çünkü…
***
İleride ve başka bir paylaşımınız nedeniyle başınız belâya girmesin diye, yine de 5651 Sayılı Yasa’nın 8. maddesini (8) okumanızda yarar görüyorum:
Sosyal Medya kullanıcıları için hangi durumlarda “içeriği çıkarma”; internet site sahipleri için hangi paylaşımlar nedeniyle “erişimi engelleme” yaptırımının uygulanacağını bilmelerinin yararlı olacağını düşünüyorum.
Bu yaptırımların yanında, paylaşılan içeriğin de ayrıca “suç teşkil etmesi” söz konusu ise bu nedenle de ilgili hakkında soruşturma başlatılıp ceza davası açılacağını vurgulamak istiyorum.
Şimdi 8.maddeyi okuyan arkadaşlara bir soru soracağım:
Haniye ile ilgili taziye mesajlarına Instagram’da kısıtlama getirilmesi, 8. maddede sayılan suçlardan hangisine girmektedir?
Bilemediyseniz, bir daha okuyunuz!..
Kopya çekmek serbesttir…
***
Tam yerine geldik:
Ama bu defa manzara koymayacağız!
İkinci soruyu soracağım.
İkinci sorumuz, 8. maddenin 2. fıkrası (9) ile ilgilidir:
Önce 2. fıkrayı okuyunuz.
Tamaaam! O zaman ikinci defa okuyunuz…
Gördüğünüz gibi, “içeriği kaldırma” ve “erişimi engelleme” kararını; sadece ve sadece hakim veya mahkeme verir.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcıları da bu kararı verebilirler.
Şimdi soru şudur:
Kanunun bu açık ve emredici hükmü karşısında İletişim Başkanlığı veya BTK’nın bu yetkiyi kullanmaları hangi hukuki terim ile ifade edilir?
“Yetki gasbı”(10) diyenler İdare Hukuku dersinden geçtiler.
Çünkü “yetki gasbı” ile sakatlanan işlemler, hiç olmamış gibi “yok hükmünde”dirler…
Ve:
Bu eylem, TCK’da tanımı yapılan “haberleşmenin engellenmesi” (11) suçunu oluşturur…
***
Instagram’a erişim engeli koyan Sayın Hükûmetimizin yetkili ve sorumsuzları, neden böyle bir şey yaptıkları eleştirisine, evlere şenlik şu yanıtları verdiler:
Biri dedi ki:
“Katalog suçlara (12) uymadılar”.
Bir diğeri ise hukukçu sıfatıyla ortaya çıkıp:
“Yıkıcı ve zararlandırıcı ifade etme biçimleriyle bir anti-özgürlük alanı oluşturuldu” diyerek çok mantıklı ve anlaşılır bir açıklama yaptı!.. (13)
Hatırlatıyorum:
Katalog suçların neler olduğu Ceza Muhakemesi Kanununun 100. maddesinin 3. fıkrasında tek tek sayılmışlardır.
Eveeeeet, şimdi de son soruya geldik:
12 nolu dipnotu okudunuz.
Haniye ile ilgili taziye mesajlarına kısıtlama getirilmesi hangi “katalog suç” kapsamına giriyor?
!
(Sınıfta “çıt” yok.)
Son defa soruyorum:
Bu soruya cevap vermek isteyen var mı?
(Arka sıralarda oturan Nadir’in parmağı havaya kalktı)
–Buyurun, sizi diniliyoruz Nadir bey.
-Hocam, Haniye ile ilgili taziyle mesajlarının Instagram’da yayınlanmasının kısıtlanması eylemi;
bana göre 3. fıkranın (f) bendinde ifadesi bulan “kasten orman yakma” suçu kapsamına girer!!!
-Otur Nadir aferin…
Bu yanıtına yüz puan veriyorum…
Av. Cemil Can
DİPNOTLAR:
(1) file:///C:/Users/avcem/OneDrive/Masa%C3%BCst%C3%BC/%C4%B0leti%C5%9Fim%20ile%20ilgili%20karar.pdf
(3) https://www.facebook.com/help/instagram/477434105621119
(4) Meta Inc. veya eski ismiyle Facebook Inc., Menlo Park, Kaliforniya merkezli bir Amerikan sosyal medya ve medya holdingidir. Mark Elliot Zuckerberg (d. 14 Mayıs 1984, New York), Amerikalı bilgisayar programcısı, girişimci ve Meta’nın (eski ismi Facebook) kurucusudur.
(7) https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5651&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
(8) MADDE 8-
(1) İnternet ortamında yapılan ve içeriği aşağıdaki suçları oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilir:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
1) İntihara yönlendirme (madde 84),
2) Çocukların cinsel istismarı (madde 103, birinci fıkra),
3) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (madde 190),
4) Sağlık için tehlikeli madde temini (madde 194),
5) Müstehcenlik (madde 226),
6) Fuhuş (madde 227),
7) Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228),
suçları.
b) 25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar.
c) (Ek:25/3/2020-7226/32 md.) 29/4/1959 tarihli ve 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanunda yer alan suçlar.
ç) (Ek:13/10/2022-7418/32 md.) 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununun 27 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan suçlar.
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5651.pdf
(9) Madde 8- İkinci fıkra
(2) İçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturmka evresinde, gecimesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından da içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmidört saat içinde hâkimin onayına sunar ve hâkim, kararını en geç yirmidört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır. (Ek cümle: 6/2/2014-6518/92 md.) Erişimin engellenmesi kararı, amacı gerçekleştirecek nitelikte görülürse belirli bir süreyle sınırlı olarak da verilebilir. Koruma tedbiri olarak verilen içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine ilişkin karara 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
(10) https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3296853
(11) Haberleşme Hürriyetinin Engellenmesi
TCK Madde 124-
(1) Kişiler arasındaki haberleşmenin hukuka aykırı olarak engellenmesi halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
(2) Kamu kurumları arasındaki haberleşmeyi hukuka aykırı olarak engelleyen kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Her türlü basın ve yayın organının yayınının hukuka aykırı bir şekilde engellenmesi halinde, ikinci fıkra hükmüne göre cezaya hükmolunur.
(12) “KATALOG SUÇLAR”
CMK Madde 100- Fıkra 3-
(3) Aşağıdaki suçların işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde, tutuklama nedeni var sayılabilir:
a) 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
1. Soykırım ve insanlığa karşı suçlar (madde 76, 77, 78),
2. (Ek:6/12/2019-7196/58 md.) Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (madde 79, 80)
3. Kasten öldürme (madde 81, 82, 83),
4.(Ek: 6/12/2006 – 5560/17 md.) Kasten yaralama (madde 86, fıkra 3, bent b, e ve f) ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış kasten yaralama (madde 87),
5. İşkence (madde 94, 95)
6. Cinsel saldırı (birinci fıkra hariç, madde 102),
7. Çocukların cinsel istismarı (madde 103),
8. (Ek: 6/12/2006 – 5560/17 md.) Hırsızlık (madde 141, 142) ve yağma (madde 148, 149),
9. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188),
10. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (iki, yedi ve sekizinci fıkralar hariç, madde 220),
11. Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (madde 302, 303, 304, 307, 308),
12. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315),
b) 10.7.1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları.
c) 18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu.
d) 10.7.2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar.
e) 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar.
f) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 110 uncu maddesinin dört ve beşinci fıkralarında tanımlanan kasten orman yakma suçları.
g) (Ek: 27/3/2015-6638/14 md.) 6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 33 üncü maddesinde sayılan suçlar.
h) (Ek: 27/3/2015-6638/14 md.) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen suçlar.
i) (Ek:12/5/2022-7406/9 md.) Kadına karşı işlenen kasten yaralama suçu.
j) (Ek:12/5/2022-7406/9 md.) Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu.
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5271.pdf
Y A S T A Y I M !..
Çocuk, kadın, yaşlı ve hastalar dahil olmak üzere yaklaşık 40.000 Filistinli’nin dinci-gerici ve faşist İsrail Hükûmeti tarafından katledilmesi nedeniyle zaten yastayım…
Bu kadar büyük sayıdaki masum insanın ölümüne sebebiyet veren; hesapsız, kitapsız ve düşüncesizce plânlanan “AKSA TUFANI” harekâtını örgütleyen HAMAS yöneticilerini de haklı Filistin Davası’nı savunulamaz duruma düşürdükleri için kınıyorum…
Soykırım boyutlarındaki bu katliamı yapan İsrail’e, her türlü aktif desteği veren başta ABD olmak üzere bütün devletler ile pasif destek veren sözde Müslüman ülkeleri şiddetle lânetliyorum…
Bu nedenlerle de Hamas Siyasi Lideri İsmail Haniye‘nin suikast sonucu öldürülmesi nedeniyle ilân edilen “1 günlük yas”a gereksiz ve yersiz bulduğum için katılmıyorum…
Bunları da beğenebilirsiniz
“YAŞAMA HAKKI”MIZ RİSKE GİRİYOR!..
“SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI”NI SOKAĞA ÇIKARAK KUTLADIK
